O ustanowieniu i upadku konstytucyi polskiej 3 maja 1791

Dzieło to było obszerne, obejmowało dwa tomy, przeszło 500 stron druku. Jak pisał Andrzej Zahorski w wydanej blisko przed pół wiekiem publikacji Spór o Stanisława Augusta: „była to chyba pierwsza w Polsce nowożytnej praca z zakresu propagandy politycznej […] pisana przy zastosowaniu barw czarno-białych”. Już pierwsze edycje tego dzieła, którego inspiratorem był Kołłątaj, a redaktorem Dmochowski, są pełne zagadek. Jako miejsce wydania tego anonimowego tekstu widnieje lotaryński Metz, a data wydania to rok 1793. Karol Estreicher uważał, że dzieło zostało wydane w Krakowie u Jana Antoniego Maja. Nowsze badania przyjmują za Józefem Szczepńcem, że w rzeczywistości wydano „O Ustanowieniu …” w Lipsku, u wydawcy Johanna Gottloba Immanuela Breitkopfa. Następne wydanie jako miejsce wydania podaje Lwów 1793, ale znów nie jest to prawda, bo dzieło ukazało się w Warszawie 1794. Przy współudziale Samuela Bogumiła Lindego jako tłumacza wydano też po niemiecku „Vom Entstehen und Untergange der polnischen Konstitution vom 3ten May 1791” tym razem rzeczywiście we Lwowie w 1793.

Już w końcu 1793 r. dzieło „O Ustanowieniu …” było sprzedawane w Polsce, a szeroko kolportowano je w czasie insurekcji. Andrzej Zahorski pisał: „W sporze o Stanisława Augusta książka ta odegrała rolę szczególną. Pisali ją ludzie przygotowujący insurekcję z wyraźnym celem zjednania do walki serc i umysłów narodu. Dzieło „O Ustanowieniu …” było w intencji jego autorów pracą propagandową, miało ono wskazać Polakom, że walka zbrojna o Polskę jest jedyną drogą utrzymania Rzeczypospolitej jako państwa niepodległego. Wszelkie negocjacje, kompromisy, akty pokory i upodlenia nie prowadziły do niczego, nie osiągały celu, nie wstrzymywały apetytów zaborczych sąsiadów. Trzeba zatem bić się bić i pobić – trzeba uczyć się strategii zwycięstwa od Francuzów, którzy potrafili obronić Republikę przed zajazdem całej monarchicznej Europy”.

Kolejne wydania „O Ustanowieniu …” to: Warszawa 1830 i Paryż 1867-1871 „Biblioteka Ludowa” nr 21-26. Właśnie to ostatnie wydanie jest szczególnie ciekawe ze względu na format i cel, któremu służyło, czyli dostarczenie do kraju. Wydanie to ukazało się nakładem Księgarni Luksemburskiej (Księgarni Polskiej w Paryżu), założonej w 1864 roku w przez Jeana-Baptiste Vasseura. Współinicjatorem powstania księgarni był Władysław Mickiewicz, syn Adama Mickiewicza, który samodzielnie prowadził ją w latach 1867 - 1889. Księgarnia zajmowała się publikacją dzieł polskich i dotyczących problematyki polskiej w języku polskim i francuskim. W ciągu stosunkowo krótkiego okresu jej istnienia (1864-1889) wydanych zostało wiele arcydzieł polskiej literatury pięknej, publikacji naukowych (ok. 200 tytułów) i politycznych. Jednym z jej pierwszych przedsięwzięć wydawniczych było założenie Biblioteki Ludowej Polskiej (1866-1871), w ramach której wydano 69 tomików. W 1869 roku mogła się poszczycić ok. 4500 tytułów. Została zniszczona w 1871, zamknięta w 1889 r.

Nie było również przypadkiem, że prawie równocześnie z wydaniem paryskim „O Ustanowieniu …”, ukazała się pośmiertnie, także w Paryżu, książka autorstwa Stanisława Augusta, choć wydana pod nazwiskiem jego szambelana Mikołaja Wolskiego „Obrona Stanisława Augusta”, będąca w istocie królewską odpowiedzią na propagandową publikację zwolenników insurekcji - „O Ustanowieniu …”.